Przejdź do głównej zawartości

Posty

Pożar lasów w Kalifornii

Gigantyczny pożar lasów zabrał życie co najmniej 2 osób i zniszczył 150 domów. Ponad 1700 strażaków walczą z żywiołem w południowej części pasma górskiego Sierra Nevada. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o Sierra Nevada Sierra Nevada – pasmo górskie w Ameryce Północnej, na obszarze Stanów Zjednoczonych, wchodzące w skład Kordylierów. Położone pomiędzy Doliną Kalifornijską na zachodzie i Wielką Kotliną na wschodzie, w Kalifornii oraz niewielki fragment w Newadzie[1] . Długość pasma wynosi około 700 km. Góra Ritter Sierra Nevada zbudowana jest z gnejsów i skał magmowych oraz łupków i dolomitów. Wznosi się do 4418 m n.p.m. (Mount Whitney – najwyższy szczyt USA poza Alaską). Skały tworzące góry powstały ok. 100 mln lat temu głównie jako granitowy batolit. Wypiętrzanie gór rozpoczęło się ok 4 mln lat temu. Towarzysząca temu erozja (głównie przez lodowce) doprowadziła do powstania obecnej rzeźby terenu. Ruch w górę trwa w dalszym ciągu. Wskutek tych procesów uformowa...

Stopy metalu trafiały z Eurazji na Alaskę kilkaset lat przed kontaktem z Europejczykami

Dwa artefakty z brązu ołowiowego, które znaleziono w północno-zachodniej Alasce, stanowią pierwszy dowód na to, że kompozyty metalowe/metal z Azji docierał do prehistorycznej Ameryki Północnej, nim pod koniec XVIII w. doszło do stałego kontaktu z Europejczykami. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o brązach Brązy – stopy miedzi z cyną lub innymi metalami[a] i ewentualnie innymi pierwiastkami, w których zawartość miedzi wynosi 80–90% wagowych (stopy miedzi, które nie noszą nazwy „brąz”, to mosiądze – stopy miedzi i cynku – oraz miedzionikiel – stop miedzi z niklem). Składy brązów specyfikuje Polska Norma PN-xx/H-87050. Nazwa brąz wywodzi się od łacińskiego słowa aes brundusinum tzn. kruszec brindyzyjski, ponieważ to właśnie Brundisium (współcześnie Brindisi) wyspecjalizowało się w obróbce tego stopu. W starożytności brąz był stopem miedzi w stosunku 90% miedzi do 10% cyny, używanym do wytwarzania przedmiotów codziennego użytku, lub w proporcji 86% miedzi do 14% cyn...

Arbuzowy śnieg wpływa na globalne ocieplenie

Nie jest jadalny, ale można się przy nim zrelaksować podczas upalnego lata. Niestety, arbuzowy śnieg ma wpływ na globalne ocieplenie. Obniża albedo śniegu, co powoduje jego szybsze topnienie. To przez algi, które się na nim rozmnażają. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o algach Glony, algi (łac. Algae, gr. Phykos) – grupa morfologiczno-ekologiczna, składająca się tradycyjnie z kilku niespokrewnionych linii ewolucyjnych organizmów plechowych, tj. beztkankowych. Nauka zajmująca się glonami to algologia (fykologia). Cechami łączącymi gromady składające się na tę grupę jest w większości przypadków autotrofizm i funkcja pierwotnego producenta materii organicznej w zbiornikach wodnych, ewentualnie w miejscach, gdzie woda występuje w małych ilościach (wilgotna gleba, kora drzew) lub okresowo oraz pierwotna, beztkankowa budowa ciała[1]. Ze względu na zasadniczy podział między prokariontami a eukariontami zdarza się, że za właściwe glony uważa się jedynie organizmy eukar...

Tornado w Chinach, są zabici

– To było jak koniec świata – takimi słowami skomentował nawałnicę i towarzyszącą jej trąbę powietrzną mieszkaniec wschodnich Chin. W starciu z żywiołem blisko 100 osób straciło życie, a ponad 800 zostało rannych. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o Jiangsu Jiangsu (wymowa i chiń. upr.: 江苏; chiń. trad.: 江蘇; pinyin: Jiāngsū; Wade-Giles: Chiang-su) – prowincja ChRL położona w środkowej części wschodniego wybrzeża Chin. Jej nazwa pochodzi od Jiangning (Nankin) i Suzhou. Prowincja Jiangsu graniczy z Szantung od północy, z prowincją Anhui od zachodu, oraz z prowincją Zhejiang i miastem wydzielonym Szanghaj od strony południowej. Kilka słów z Wikipedii o Chinach Chińska Republika Ludowa, ChRL (chiń. upr.: 中华人民共和国; chiń. trad.: 中華人民共和國; pinyin: Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó, wymowa i), potocznie Chiny (chiń. upr.: 中国; chiń. trad.: 中國; pinyin: Zhōngguó, wymowa i) – państwo w Azji Wschodniej, obejmujące historyczne Chiny (bez Tajwanu) oraz Tybet i inne ziemi...

Burze w Indiach. Są ofiary śmiertelne

Potężne burze w Indiach spowodowały śmierć wielu ludzi. Według ostatnich doniesień, od początku tygodnia odnotowano co najmniej 79 zgonów. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o Indiach Indie (hindi: भारत, trl. Bhārat, trb. Bharat, wymowa i; ang. India, wymowa i /ˈɪndiə/), Republika Indii (hindi: भारत गणराज्य, trl. Bhārat Gaṇarājya, trb. Bharat Ganaradźja; ang. Republic of India) – państwo położone w Azji Południowej, zajmujące większość subkontynentu indyjskiego[8]. Pierwsze ślady homo sapiens na terenie dzisiejszych Indii liczą przeszło 30 tys. lat. Od IV tysiąclecia przed n.e. datują się pierwsze cywilizacje rolnicze na subkontynencie indyjskim. Pierwsze cywilizacje miejskie pojawiły się w trzecim tysiącleciu p.n.e. W XV w p.n.e. Ariowie podbijają miejscowe plemiona[14]. Tworzą się liczne samodzielne królestwa. Zachodnie Indie zostały podbite najpierw przez władcę Persów Dariusza w 518 p.n.e., a w 327 p.n.e. przez Aleksandra Macedońskiego. Następnie dochodziło ...

To nie wyginięcie dinozaurów zapewniło sukces ssakom

Popularny pogląd mówi, że ssaki osiągnęły sukces ewolucyjny dzięki zagładzie dinozaurów. Zgodnie z tradycyjnym poglądem, ssaki zostały przytłoczone sukcesem dinozaurów i nie były znaczącą grupą dopóki nie wymarły dinozaury. Nasze badania dowodzą, że ssaki żyworodne intensywnie różnicowały się przed wyginięciem dinozaurów – mówi doktorant David Grossnickle z University of Chicago. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o dinozaurach Dinozaury (Dinosauria) – zróżnicowany klad owodniowców. Pojawiły się w triasie, około 237 milionów lat temu. Stanowiły dominującą grupę kręgowców lądowych od początku jury (około 201 milionów lat temu) przez 135 milionów lat, do końca kredy (66 milionów lat temu), kiedy wymieranie kredowe (wyznaczające granicę kreda-trzeciorzęd i koniec mezozoiku) doprowadziło do zniknięcia większości linii. Zapis kopalny wskazuje, że ptaki wyewoluowały z dinozaurów zaliczanych do teropodów w jurze, wobec czego uznaje się je za grupę dinozaurów[1]. Pr...

Cicha inwazja w polskich lasach [wideo]

Krzysztof Tomczak, nadleśniczy zielonogórskiego Nadleśnictwa Cybinka, nagrał film z szopem praczem zajadającym owoce czeremchy amerykańskiej. Co ciekawe, zarówno zwierzak jak i krzew, to gatunki obce inwazyjne. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o szopach praczach Szop pracz[4][5], szop amerykański[6] (Procyon lotor) – gatunek średnich rozmiarów ssaka z rodziny szopowatych (Procyonidae) pochodzący z Ameryki Północnej. Największy przedstawiciel rodziny szopowatych, o ciele długości od 40 do 70 cm i masie 3,5–9 kg, zazwyczaj aktywny w nocy. Szop jest wszystkożerny, a jego dieta zawiera w 40% bezkręgowce, w 33% – rośliny i w 27% – kręgowce. Sierść szopa o szarym kolorze w 90% składa się z gęstego podszerstka, który chroni przed zimnem. Najbardziej charakterystyczne cechy szopa pracza to niezwykle zręczne przednie łapy i czarny wzór maski wokół oczu; są one elementami mitologii kilku szczepów Indian. Szopy znane są z inteligencji; badania wykazują, że zwierzęta te pr...

Pożar lasów na Sycylii

Ogromne pożary lasów szaleją na Sycylii. Szybkiemu rozprzestrzenieniu się ognia sprzyjają wysokie temperatury i wiatr Sirocco. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o Sycylii Sycylia (wł., łac. Sicilia, w starożytności Trinacria) – największa wyspa na Morzu Śródziemnym (25 710 km²), leżąca na południowy zachód od Półwyspu Apenińskiego, od którego oddziela ją wąska Cieśnina Mesyńska. Zamieszkuje ją około 5 milionów mieszkańców. Razem z wyspami Wyspy Liparyjskie, Egady, Wyspy Pelagijskie i Pantelleria tworzy od 1946 roku region autonomiczny we Włoszech (o powierzchni 25,7 tys. km² i 5,1 mln ludności). Najwyższym wzniesieniem na wyspie jest wulkan Etna (3323 m n.p.m.). Na wyspie panuje klimat śródziemnomorski. Rozbudowana sieć rzeczna, największe rzeki to: Salso, Simeto, Platani. Region Sycylia jest podzielony na 9 prowincji: Palermo, Katania, Mesyna, Syrakuzy, Trapani, Ragusa, Caltanissetta, Agrigento i Enna. Pierwszymi znanymi mieszkańcami Sycylii byli Sykanowie, Sy...

Najstarszy żółw świata znaleziony w Polsce

Skamieniałości nieznanego gatunku pierwotnych żółwi sprzed ok. 215 mln lat opisali polscy paleontolodzy. Badacze natknęli się na nie przez przypadek… koło wysypiska śmieci w Porębie. Gatunek otrzymał nazwę na cześć tego śląskiego miasta. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o Porębie Poręba (niem. Poremba, ros. Поремба) – miasto w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, nad Czarną Przemszą. Osada założona została w XIV w. Pierwsza wzmianka o Porębie pochodzi z 1373 r. Do 1954 r. siedziba gminy Poręba. W 1957 r. uzyskała status osiedla. W latach 1973–1975 i od 1982 r. była samodzielnym miastem. W latach 1975–1982 położona w granicach Zawiercia. Na terenie dzisiejszej Poręby istniało dawniej wielkie rozlewisko wodne zwane Czarnym Jeziorem. Od tego jeziora Poręba wzięła część swej pierwotnej nazwy. W 1375 osada nosiła nazwę Czarnej Poręby i należała do morawczyka Krzywosąda, zwanego pospolicie Krzywakiem. W XV w. nazwa została zmieniona na Porębę Mrzygło...

Trzęsienie ziemi w Indonezji

Do silnego trzęsienia ziemi doszło u wybrzeży wyspy Nowa Gwinea. Jego magnituda wyniosła 5,6 st. w otwartej skali Richtera. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o Nowej Gwinei Nowa Gwinea (ang. New Guinea, indonez. Irian) – wyspa w zachodniej części Oceanu Spokojnego, w Melanezji; pod względem wielkości druga (po Grenlandii) wyspa świata. Od zachodu przylega do niej Archipelag Malajski, od wschodu – Archipelag Bismarcka i Wyspy Salomona, a od południa – Australia oddzielona od niej Cieśniną Torresa. Wnętrze wyspy zajmują pokryte lodowcami, wznoszące się na blisko 5000 m n.p.m. Góry Śnieżne. Na południu znajduje się zabagniona nizina, porośnięta bujnym lasem tropikalnym z licznymi endemicznymi gatunkami roślin. Z centralnych pasm górskich wypływają rzeki: Fly (1130 km), Sepik (1200 km) i Mamberamo. Z surowców mineralnych występuje tu ropa naftowa i złoto. Powierzchnia Nowej Gwinei wynosi 786 tys. km², z czego 422 tys. km² zajmują indonezyjskie prowincje Papua Zacho...