Keratyna i melanosomy w skamieniałości sprzed 130 mln lat

Chińsko-amerykański zespół odkrył keratynę i melanosomy zachowane w skamieniałości wczesnego ptaka Eoconfuciusornis sprzed ok. 130 mln lat. To poszerza zakres czasu, na jaki oryginalne cząsteczki mogą zostać zachowane.

Zobacz cały artykuł na tej stronie
tagi: skamieniała

Kilka słów z Wikipedii o keratynie

Keratyny – grupa nierozpuszczalnych w wodzie białek fibrylarnych wytwarzanych przez keratynocyty[1][2] w procesie keratynizacji. Występują w formie miękkiej lub twardej. W komórkach nabłonkowych człowieka zidentyfikowano dwadzieścia izoform cytokeratyn o masie cząsteczkowej od 40 do 70 kDa, natomiast w komórkach innych ssaków wykazano około dziesięciu izoform tzw. keratyn twardych, obecnych w wytworach skóry: piórach, wełnie, rogach, paznokciach i innych. Z keratyny zbudowany jest zrogowaciały naskórek ssaków[3].

Keratyny są białkami hydrofobowymi, o wysokiej odporności na czynniki fizyczne i chemiczne, a także na działanie typowych enzymów proteolitycznych. Białka keratynowe cechują się wysoką zawartością aminokwasów siarkowych: cysteina (17%) metionina (0,5%). Cytokeratyny stanowią największą i najbardziej zróżnicowaną grupę filamentów pośrednich, wchodzącą w skład cytoszkieletu komórkowego. Podjednostki keratyn zbudowane są według wspólnego planu. Wyróżnia się w nich alfa-helisową domenę centralną oraz globularne domeny N- i C- terminalne. Domena centralna, mająca wysoce konserwatywny charakter, składa się z 310–315 reszt aminokwasowych. Domeny N- i C-terminalne cytokeratyn liczą od 15 do 30 reszt. Podjednostki keratyn asocjując w struktury wyższego rzędu tworzą kolejno: dimery, protofilamenty, protofibryle, a w końcu filamenty pośrednie.

Kilka słów z Wikipedii o melanosomach

Melanosom (z gr. melas, melanos – czarny + soma – ciało), ciałka melaninowe – organella melanocytów zawierające i produkujące melaninę[1]. Melanosomy gromadzone są w cytoplazmie i przekazywane są do komórek warstwy kolczystej.

Melanosomy układają się w formie parasola nad jądrami komórek warstwy kolczystej, chroniąc zawarty w nich DNA przed uszkadzającym wpływem promieniowania ultrafioletowego. Przy wzmożonej ekspozycji na ultrafiolet melanocyty nasilają produkcję melaniny i wzrasta jej ilość w naskórku.

Wyróżnia się trzy typy melanosomów:

feomelanosomy – okrągłe, bardzo wrażliwe na promieniowanie UV, są odpowiedzialne za czerwony i żółty kolor skóry
eumelanosomy – blaszkowato-eliptyczne, mniej wrażliwe na promieniowanie ultrafioletowe, są odpowiedzialne za brązowy kolor skóry
eumelanosomy (HCl) – najmniej wrażliwe na działanie promieniowania ultrafioletowego, są odpowiedzialne za czarny kolor skóry (w tym także za wszelkiego rodzaju znamiona).

Kilka słów z Wikipedii o Eoconfuciusornis

Eoconfuciusornis – rodzaj wczesnego ptaka należącego do rodziny Confuciusornithidae. Żył we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszych Chin. Został opisany w oparciu o niemal kompletny szkielet (IVPP V11977) odkryty w datowanych na 131 mln lat osadach formacji Dabeigou w prowincji Hebei w północnych Chinach. Epitet rodzajowy Eoconfuciusornis pochodzi od greckiego przedrostka eo, oznaczającego „wczesny”, oraz nazwy innego wczesnego ptaka z rodziny Confuciusornithidae – Confuciusornis („ptak Konfucjusza”), zaś epitet gatunkowy gatunku typowego, zhengi, honoruje chińskiego ornitologa Zhenga Guangmei[1].

Osobnik, którego szkielet odkryto, w chwili śmierci nie był w pełni dorosły. Obecność bardzo długich środkowych piór ogonowych, uznawanych za dowód na występowanie dymorfizmu płciowego u Confuciusornis sanctus, dowodzi jednak, że był bliski osiągnięcia pełnej dojrzałości. Eoconfuciusornis był średniej wielkości przedstawicielem Confuciusornithidae – holotyp, mimo iż nie w pełni dorosły, był większy niż niektóre całkowicie dorosłe Confuciusornithidae, takie jak IVPP V 10928. Dziób był masywny, ostro zakończony, bezzębny i pokryty ramfoteką. Nozdrza były niemal okrągłe i położone daleko od czubka dzioba. Mostek prawdopodobnie nie był w pełni skostniały, jak u Confuciusornis i innych prymitywnych ptaków. Piszczel była prosta, o około 1/5 dłuższa niż kość udowa. Eoconfuciusornis miał podobny wzór paliczkowy jak inne Confuciusornithidae oraz Archaeopteryx, 2–3–4, w przeciwieństwie do bardziej zaawansowanych ptaków, które utraciły niektóre paliczki[1].
źródło: pl.wikipedia.org