26 kwietnia minie 30 lat od katastrofy elektrowni jądrowej w Czarnobylu. Skutki tego wybuchu są odczuwalne do dziś i to nawet tysiące kilometrów od miejsca wypadku. Podwyższone stężenie radioaktywnego cezu-137 notuje się nawet w ciałach reniferów w Norwegii.
Zobacz cały artykuł na tej stronie
Kilka słów z Wikipedii o katastrofie w Czarnobylu
Katastrofa elektrowni jądrowej w Czarnobylu (także ogólniej: Katastrofa w Czarnobylu) – wypadek jądrowy, mający miejsce 26 kwietnia 1986 w reaktorze jądrowym bloku energetycznego nr 4 elektrowni jądrowej w Czarnobylu. W wyniku przegrzania reaktora doszło do wybuchu wodoru, pożaru oraz rozprzestrzenienia substancji promieniotwórczych[2].
Była to największa katastrofa w historii energetyki jądrowej i jedna z największych katastrof przemysłowych XX wieku. Razem z katastrofą w elektrowni jądrowej Fukushima I została zakwalifikowana do siódmego, najwyższego stopnia w skali INES[3].
W wyniku awarii skażeniu promieniotwórczemu uległ obszar od 125 000 do 146 000 km² terenu na pograniczu Białorusi, Ukrainy i Rosji, a wyemitowana z uszkodzonego reaktora chmura radioaktywna rozprzestrzeniła się po całej Europie. W efekcie skażenia ewakuowano i przesiedlono ponad 350 000 osób[4].
Elektrownia jądrowa w Czarnobylu leży w pobliżu miasta Prypeć na Ukrainie, 18 km na północny zachód od miejscowości Czarnobyl, 16 km od granicy ukraińsko-białoruskiej i około 110 km od Kijowa. W jej skład wchodzą cztery reaktory typu RBMK-1000, każdy o maksymalnej mocy 1 GW. W momencie katastrofy wspólnie wytwarzały około 10% energii elektrycznej produkowanej na Ukrainie.
Budowa elektrowni rozpoczęła się w latach 70. XX wieku. Reaktor nr 1 uruchomiony został w roku 1977, po czym oddano do użytku reaktor nr 2 (1978), nr 3 (1981) i nr 4 (1983). W momencie wypadku trwała budowa kolejnych dwóch reaktorów nr 5 i nr 6, także o mocy 1 GW każdy.
Kilka słów z Wikipedii o reniferach
Renifer tundrowy[3], ren[4], karibu[4] (Rangifer tarandus) – gatunek ssaka z rodziny jeleniowatych (Cervidae), zamieszkujący arktyczną tundrę i lasotundrę w Eurazji i Ameryce Północnej.
Długość ciała samicy (łani) wynosi około 162-205 cm, a masa ciała od 60 do 170 kg. Natomiast samiec (byk) waży od 100 do 318 kg. Długość jego ciała wynosi od 180 do 214 cm. Wysokość w barkach obu płci dochodzi do 130 cm. Ma gęste owłosienie, z długą grzywą na szyi. Wyjątkowo gęsta sierść chroni przed mrozem. Pysk również jest owłosiony, co zapewnia ochronę przed zimnem podczas żerowania w śniegu. Latem futro renów przybiera kolor szarobrązowy, zimą białawy. Nogi kończą się mocnymi, szeroko rozstawionymi racicami, ułatwiającymi poruszanie się po śniegu i bagnistym terenie.
Kilka słów z Wikipedii o cezie
Cez (Cs, łac. caesium) – pierwiastek chemiczny, metal alkaliczny. Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa „szaroniebieski”, związanego z kolorem nalotu pokrywającego zwykle powierzchnię.
Jest jednym z najbardziej reaktywnych pierwiastków, na powietrzu bardzo szybko pokrywa się ciemnym nalotem tlenku cezu, z wodą i kwasami reaguje wybuchowo. Fluorek cezu (CsF) jest jednym ze związków o najwyższym udziale wiązania jonowego (92%). Cez w reakcji ze złotem daje jonowy złotek cezu (CsAu), który rozkłada się w kontakcie z wodą na złoto i wodorotlenek cezu[4].
Kilka słów z Wikipedii o Norwegii
Norwegia (bokmål Norge i lub nynorsk Noreg i), urzędowo Królestwo Norwegii – państwo w Europie Północnej będące monarchią konstytucyjną, którego terytorium obejmuje zachodnią i północną część Półwyspu Skandynawskiego, Jan Mayen, Svalbard, Wyspę Bouveta i Lofoty. Ma łączną powierzchnię 385 252 km² i liczy 5 165 802 mieszkańców (2015). Jest drugim najrzadziej zaludnionym państwem Europy. Graniczy ze Szwecją niemal na całej długości granicy; znacznie krótsze odcinki oddzielają Norwegię od Finlandii i Rosji. Kraj ma również granicę morską (przez cieśninę Skagerrak) z Danią. Stolicą Norwegii jest Oslo. Długa, licząca ponad 20 tys. kilometrów linia brzegowa znana jest z charakterystycznych zatok, tzw. fiordów. Nazwa kraju pochodzi od staronordyckiego nord vegen (pol. droga na północ).
źródło: pl.wikipedia.org